Sinan UYSAL
Bilişim Teknolojileri Öğretmenleri
Ara
1 Mayıs 2009 Cuma
12.Hafta
11.Hafta
Web sitesi oluşturma sihirbazına hoşgeldiniz yazısından sonra ileri butonuna basılır.
10.Hafta
Forwarding: Gönderilen mesaj adresi bulamamışsa başka bir adrese gönderilmesini sağlar.
Footers: Postanın nerden geldiğini alt bilgi olarak ekler. Yani buraya yazılan yazı gönderilen her metnin altına yazılır.Logo değiştirilebilir. Add domain den direk domain eklenebilir. Birisi birincil seçilir. Çünkü ilk geldiğinde nereye gideceği belirlenir.
Spam Filter: Puanlama yaparak spam olup olmadığına bakar.
Spam Assasion: Bunun bir veritabanı var ve mesajların gönderilebilmesini sağlıyor. Bunun ile dünya çapında gönderilen spam mesajlar tanınıyor.Antivirüs: Virüs programlarının kullanılabileceği virüs taramasının yapılacağı etkinlikleri belirleriz.
Sunucumuzu mail sunucusu olarak kullanmak için sunucunuzu yönetin seçeneğine tıklıyoruz ve DNS sunucusunu yönet seçeneğini seçiyoruz.
Kanarya.net adı altında bir Yeni bir “mail exchanger(MX)” kaydı oluşturuyoruz. Bunu kanarya.net ana makinemize yönlendiriyoruz. Daha sonra Kerio Mailserver kurulumunu başlatıyoruz ve kurulumu tam olarak gerçekleştiriyoruz.
Configürasyon penceresi karşımıza çıkıyor buradan domain olarak “kanarya.net” adını veriyoruz. Diğer seçeneğimiz “server” olarak kalıyor. İleri diyoruz.
Bir parola belirliyoruz ve ileri diyoruz. İleri diyoruz ve bir sonraki adımda mail depolamak için nereye kullanacağımızı belirtiyoruz. Kurulumu bitiyoruz. Bundan sonra bilgisayarımızı bir mail sunucusu olarak kullanabiliriz.Bunun için Kerio yönetim konsoluna giriyoruz. Birkaç kullanıcı ekliyoruz.
Domain Settings’e girip “users” seçeneğini seçiyoruz.
Add diyerek kullanıcı ekliyoruz. Böylece bir mail hesabı oluşturuyoruz. Uygula diyerek eklediğimiz kullanıcıları kaydediyoruz.
Eklediğimiz kullanıcılara erişmek için Outlook Expressi açıyoruz. Bir posta hesabı yaratıyoruz.
E-posta olarak sonuna “kanarya.net” ekliyoruz.
Mail sunucusu olarak kanarya.net i gösteriyoruz.
Hesap adına adı ve parolayı giriyoruz. İleri ve son diyoruz.
29 Nisan 2009 Çarşamba
9.Hafta
- Varsayılan dip not: Gönderilen bilgilere tanımlananan html dosyasının eklenmesidir.
- Dizin güveniği: Klasör ile ilgili yetkilerin tanımlandığı bölümdür.
- Anonim: Bir tür erişim çeşidirir. Kullanıcı adı ve şifresi girilmez. USS_WIN2003 bu kullanıcı adı IIS kurulurken oluşturulur. Kullanıcı adı ve şifre ile de hizmet verilebilir. Ayrıca belirli bir ip aralığından bağlantılar cevap verilebilir.Bunlar gibi ayarlar yapılabilir.
- Daniel of service: Servisten alı koymaktır.
- İçerik derecelendirme: Http üst bilgisi ile kullanıcılara bazı kategorilerde ne tür içerik olduğu gönderilebilir. Web tarayıcıardaki bu bilgi yığınına bakıp içeriki ksıtlaması yapılabilir.
- Mime türleri: web sitesi ilk oluşturulduğunda tüm uzantıları desteklemez. Bazı uzantıların desteklenmesi için bunların tanımlanması gerekmektedir. Bunları Mime aracılığı ile yaparız. Hangi uzantıya hangi veri yığını göndereceğimizi tanımlanır.
- BITS: Bir tür aktarımım biçimidir . Microsoft kullanır. BITS ile büyük boyutlu dosyalar daha kolay gönderilir.
- ASP.net: Asp sürümlerini tanımlayabiliriz. 1 ve 2 sürümlerinden hangisini kullanacağımızı belirleyebiliriz. Yapılan projenin asp ise dll dosyasının doğru şekilde yorumlanabilmesi için sürümünün seçildiği bölümdür.
- ISAPI: exe dosyası gibidir, DLL uzantılıdır. Bir dosyayı çalıştırılabilir olarak tanımladığımız zaman, DLL uzantılı bir dosyaya istek yapıldığı zaman o dosyanın içeri kullanıcıya gönderilmez. Dosya çalıştırılır, bir değer çıkar ve bu değer kullanıcıya gönderilir. DLL çalıştırılır ve kullanıcıya çıktısı gönderilir.
- CGI: Bir dosyanın içeriğini değil, o dosyayı çalıştırıp çıktısını kullanıcıya göndeririz.
Bir exe dosyasının 1000 kez çalıştırılması gerekebilir. CGI performans problemlerine yol açmıştır. - 2 tip ISAPI uygulaması vardır:
- 1. ISAPI uzantıları: Belli bir uzantıda çalışır. GCI programlama güçlüğünü aşmak istediği yerlerde kullanır.
- 2. ISAPI filtreleri: bir web sayfasının içeriğinin kullanılmasıdır. Gelen her içerik uygulamadan geçirilip kullanıcıya gönderilir. Tüm içerik kontrol edilir.
WWW için CGI için arabirimlik yapar. Tamamen exe dosyalar yazmadan temel kod yığınlarıyla web sayfaları oluşturulabilir hale gelmiştir. - APACHE
APACHE de bir ISAPI’dir. Konsol tabanlıdır. Unix tabanlıdır.
22 Nisan 2009 Çarşamba
8.Hafta
HTTP Protokolü
HTTP Protokolü Genel Özellikleri- 7. Katman protokollerine benzer.
- Çok yaygın kullanılır.
- Ftp ye benzer.
- Sunucudan, Client' a veri gönderir.
- Eski sürümleri kalıcı bağlantıları desteklemez.
- Tek port kullanır.
- Çok fazla sayıda aktarım yapar.
- Çok komuta cevap verir.
Mesaj Başlıkları
- Cookie: Sunucu istemciyi tanır.
- User-agent: İstemciye ait özellikler tanımlanır.
- Accept: İstemci tarafından yürütülen mesaj başlığıdır.
- Accept- charset: Kabul edebildiği karakter kümelerini sunucuya gönderir.
- Accept-encoding: Kodlanan içeriği gösterir.
- Host: Hangi sunucudan hizmet yapılıyorsa o bilgi gönderilir.
- Authorization: Kimlik tanıtıcı standartları sunucuya bildirir.
Sunucudan Gelen Bilgiler
- Server: Sunucu bilgileri bulunur.
- Content-encouding: Sunucudan gönderdiği içeriğin kodlanmasıdır.
- Content-length: Sunucunun gönderdiği içeriğin uzunluğudur.
- Content-type: İçerik türüdür.
- Last-modified: İçeriğin en son değiştirildiği tarih-saati verir
HTTP Komutları
- DELETE: Web sayfasını siler.
- GET: Dosya çağırma komutudur.
- OPTIONS: Verdiğimiz komutun türünü belirtir.
- HEAD: Get komutuna benzer ancak sadece başlık bilgilerini gönderir.
- PUT: Bir web sayfasını saklamak üzere gönderir.
- POST: Postun farkı parametre içermesidir.
- TRACE: Web sunucularını kontrol etme işlemidir.
1 Nisan 2009 Çarşamba
7.Hafta
1-) FileZilla Kurulumu Resimli Anlatım
2-) FTP
FTP (File Transfer Protocol) Internete bağlı bir bilgisayardan diğerine (her iki yönde de) dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır. İlk geliştirilen internet protokollerinden biridir. FTP protokolü ile bir başka bilgisayardan bir başka bilgisayara dosya aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimli-aynı anda (on-line) bağlantı kurulur ve protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.
*Kalıcı bağlantılar kullanılabilir.
*Veriler ve komutlar ayrı porttan aktarılır
*Güvenlik mekanizması sunar (istemci sunucuya kendini tanıtır)
*Anonim bağlantılara izin verir. Anonymous kullanıcı tanımlıdır. Ama bu hesap kapatılabilir.
*Kota bantları tanımlanır. Klasör,dizin için kota tanımlanır.
*Bir çok web serverinde,web yayınlanmasında dosya aktarımında ftp kullanılır.
*Dosya aktarmada kısıtlama getirilebilir.
*FTPde mb,gb büyüklükte dosyalar aktarılır. FTP, HTTPye göre daha az kullanıcıya hizmet eder.
*Anonim kullanırken dosya paylaşımı için bizden de dosya yüklememiz istenebilir( buna upload-download oranı denir)
*Unix temelli bir protokoldür.
*HTTP sunucuları için dosya aktarımı sağlar.
*Dosyaya ait tarih saat olgusu sunmaz.
- bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi (nümerik ya da sembolik formatta)
- bağlanacağımız bilgisayarda dosyalarına ulaşmak istediğimiz hesapla ilgili kullanıcı numarası ve varsa şifresi
- Internet erişimi olan, üzerinde FTP yazılımı bulunan bir bilgisayar
- bağlanacağımız bilgisayarda, FTP protokol komutlarını yorumlayacak çalışır durumda bir FTP Servis programı (FTP Sitesi)
- gereklidir.
FTP ile nasıl bağlantı sağlanır?
Bağlantı, tanıtıcı adı (host name) veya internet numarası kullanılarak iki biçimde yapılabilmektedir. Ancak uygulamada daha sık olarak tanıtıcı adı kullanılmaktadır. Bağlantının yapılabilmesi için; ftp bağlanılmak istenen tanıtıcı ad formatı kullanılmaktadır. Bir makinayla olan bağlantıyı kapatıp diğer bir makinaya bağlanmak için önce close ile bağlantı kesilip, open makina ismi ile yeni bağlantı kurulur. FTP ile bağlantı kurulduktan sonra temel Unix komutları kullanılarak işl emler yapılmaktadır.
FTP Cevap Kodları :
1XX : Komut başlatıldı . Ama tamamlanamadı.Ek kodla bilgilendirilecek
2XX : Komut başlatıldı. İstek tamamlandı. Yeni konut gönderilebilir.
3XX : Komut başarılı, bitirilmesi için komut gerekliyse komut istenir.
4XX :Komut başarısız. İstemci aynı komutu verebilir.
5XX : Komut başarısız. İstemci aynı komutu vermemeli
X0X : Söz dizimi hatası . Komut düzgün verilmemiş
X1X : Bir bilgi işlemine cevaptır.
X2X : Bağlantı durumu hakkında bir komutsa ona cevaptır.
X3X : Cevap verilen komut hesap kontrol komutudur.
X4X : Tanımlanmamış
X5X : Sunucu dosya sistemi hakkında bilgi veriyor.
Veri Aktarım Formatı : 2 şekilde
Ascii : düz yazı modu
Binary : ikili mod
FTP Komutları :
Erişim kontrol komutları :
User=kullanıcı tanımlar.
Pass=şifre gönderme
Acct=kullanıcı hesabı
Cwd = çalışılan klasörü değiştirir
Cdup= bir üst klasöre gider.
Quit = çıkış. Bağlantı sonlandırır
Port= verinin aktarılacağı port
Pasv= Verinin aktarılacağı port üzerinde sunucunun dinleme moduna geçmesini sağlar.
Type= verinin ifade edileceği format
Strv=dosya yapısı hakkında bilgi verir
Servis Komutları:
Retr= sunucu parametre olarak verilen dosyayı transfer eder.
Stor=İstemciden bir dosyanın sunucudan kabul edilmesi
Stou= belirlenen klasördeki dosyayı tek bir isim barındıracak şekilde saklar.
Appe=ilgili dosyaya ekler.
Rest =dosya aktarımında sorun olursa verilen parametreden devam edilir.
Rnfr=Dosya ismi değiştirildiğinde kullanılır.
Abor= veri aktarımını iptal etmek için
Dele= dosya siler
Rmd=klasör siler
Mkd=klasör oluşturur.
Pwd=çalışılan klasörü gösterir
Syst=sunucunun işletim sistemi bilgisini gösterir
Stat=bağlantı durumu hakkında bilgi verir
Help=yardım
Noop=Zaman aşımında bağlantı kesilebilir işlem yapılmazsa,burada kullanılır .
Standart FTP komutları :
cd : Dizin değiştirme (cd
pwd : Bulunulan dizinin ismini verir
dir : Bulunulan dizindeki dosyaları listeleme
ls : Bulunulan dizindeki dosyaları kisa olarak listeleme (Örnek kullanımlar : ls -lr : ayrıntılı, tersten alfabetik listeleme; ls -lr |more : sayfa sayfa listeleme (dizin içinde cok fazla sayıda dosya varsa bu kullanım oldukça yararlıdır))
get : Dosya alma (get
put : Dosya gönderme (put
mget : Birden fazla dosya almak istendiğinde kullanılır. Örnek kullanımlar: mget *.zip, mget a*.* vb..
mput : Birden fazla dosya göndermek istendiğinde kullanılır.
ascii : Dosya aktarımlarında aktarım modu olarak ASCII kullanılacağını belirtme.
binary: Dosya aktarımlarında aktarım modu olarak BINARY kullanılacağını belirtme. Arşiv dosyaları (zip, arj, z, zoo, hqx vb), calıştırılabilir programlar (.exe, .com), resim formatlı programlar (gif, jpeg vb) FTP ile alınmadan/ya da gönderilmeden önce mutlaka bu komut verilmelidir.
delete: FTP yapılan yerde bir dosyayı silme (delete
strv:Dosya yapısı hakkında bilgi verir.
close : FTP ortamından çıkmadan, sadece ilgili bağlantıyı kapatmak için kullanılır.
quit : FTP ortamından çıkmak ve bağlantıyı kapatmak için kullanılır (bye komutu da aynı işi görür).
Bazı FTP merkezleri, tüm bir dizini sıkıştırarak gönderme kabiliyetine sahiptir. Söz gelimi, linux isimli bir alt dizini, GET linux linux.zip şeklinde sıkıştırılmış olarak alabiliriz. Ancak, bu özellik her FTP merkezinde olmayabilir.
3-) HTTP
HTTP (İngilizce Hypertext Transfer Protocol, Türkçe Hipermetin Aktarma İletişim Kuralı) bir kaynaktan dağıtılan ve ortak kullanıma açık olan hiperortam bilgi sistemleri için uygulama seviyesinde bir iletişim kuralıdır.
Geçmişi
HTTP, 1990 yılından beri Dünya Çapında Ağ (WWW) üzerinde küresel bilgi girişimi için kullanılmaktadır.
HTTP/0.9 olarak anılan ilk sürüm HTTP İnternet üzerinden ham verinin taşınması amaçlı, basit bir iletişim kuralıydı. RFC 1945 dahilinde tanımlanan HTTP/1.0, taşınan verinin meta-bilgilerini ve istek/cevap semantiği düzenleyicilerini içeren ve MIME ilgileri taşıyan mesajların taşınabilmesi gibi yenilikler ile bir önceki sürümü genişletmiştir. Yine de HTTP/1.0 hierarşik vekil sunucuların (proxy), önbelleğin, kalıcı bağlantı ihtiyaçlarının ve sanal sunucuların etkilerini göz önünde bulundurmada yetersiz kalmaktaydı. Ek olarak, HTTP/1.0 olarak anılan uygulamaların, tam olarak kesinleştirilememiş yöntemleri, birbirleriyle iletişim içinde bulunan iki uygulamanın kapasitelerinin tam olarak anlaşılması için yetersiz kalmakta ve bu sürümün bir yeniliğe gidilme ihtiyacını zorunlu kılmaktaydı.
HTTP/1.1 olarak bilinen bu yeni sürüm, iletişim kuralının güvenilir bir biçimde uygulanmasında ihtiyaç duyulan dizisel gereksinimleri içermekte ve 1.0 sürümüne sahip iletişim kuralından daha güvenli olarak görülmektedir.
Uygulamalı bilgi sistemleri, basit bir şekilde bilgi almaktan çok daha fazla uygulamaya ihtiyaç duyar. Bu uygulamalar arama, son kullanıcı arayüzünün güncellenmesi ve etkileşimli olarak bilgi girişi gibi işlevleri de gerektirmektedir. HTTP, bir isteğin amacının ne olduğunu anlatan bir takım açık uçlu yöntemler ve üstbilgi kullanımına izin vermektedir. Bir tekbiçimli kaynak tanımlayıcısı, yer belirleyici ya da kaynak ismi tarafından sağlanan kaynağa, bir yöntemin uygulanışını bildiren bir dizi kural üzerine kurulmuştur. Gönderiler, Çok Amaçlı İnternet Posta Uzantıları tarafından tanımlandığı ve İnternet postasında kullanılana benzer bir biçimde aktarılmaktadır.
HTTP aynı zamanda, SMTP, NNTP, FTP, Gopher ve WAIS iletişim kurallarını destekleyen İnternet sistemleri ile kullanıcı istemcileri, vekil sunucular ve Geçitler arasında iletişim için özelleştirilmiş bir iletişim kuralı olarak da kullanılır. Bu haliyle HTTP, muhtelif uygulamalar tarafından sağlanan kaynaklara, basit hiperortam erişimine izin vermektedir. Günümüzde hayatın önemli bir parçası haline gelen İnternet, HTTP sayesinde her türlü bilgiye sorunsuz erişimi kolay kılmaktadır.
Ayrıntılı incelemek için Tıklayınız. (Http kodları ve kullanımı)
6. Hafta
DHCP PROTOKOLÜ
DHCP protokolü ,RFC 2131 dosyasında tanımlanmıştır. Büyük ağlarda IP adresleri konfigüre etmek problem oluşturur. DHCP, ağdaki makinalara IP adresi,ağ geçidi veya DNS sunucusu gibi ayarları otomatik olarak yapılandıran bir internet protokolüdür. 7. katmana aittir. İstemci-sunucu modeline dayanır.
Bir TCP/IP ağındaki makinelere IP adresi, ağ geçidi veya DNS sunucusu gibi ayarların otomatik olarak yapılması için kullanılır. DHCP'nin en büyük avantajlarından biri IP adreslerini kısıtlı bir süre için vermesidir. Bu sayede, DHCP iadesi yapılmamış olsa bile bir IP adresi tekrar tekrar kullanılabilir, ve IP havuzu ekonomik bir şekilde kullanılmış olur.
IP adresi: 10.0.0.5/24
Ağ geçidi : 10.0.0.1
Adres Havuzu : 10.0.0.50 ile 10.0.0.200
Sınırlanan IP'ler () : 10.0.0.60-10.0.0.75
10.0.0.90-10.0.0.120
10.0.0.180-10.0.0.190
Ayırma : Mac adresi : fbfbfbfbfbfb
IP adresi : 10.0.0.10
Sunucu Yönetden / Rol Ekle-Kaldır/->/ DHCP seç/->/ Pc adımız Server olarak ayarlayalım.
IP Adres Aralığı Penceresinde
Başlangıç IP Adresi : 10.0.0.50
Bitiş IP Adresi : 10.0.0.200
Uzunluk : 24 bit/yani 255.255.255.0 yaptık.
Dışarda Kalanları Ekle Penceresinde
10.0.0.60-10.0.0.75
10.0.0.90-10.0.0.120
10.0.0.180-10.0.0.190 aralıkları girdik.
Kira Süresini 8 gün olarak ayarladık
Yönlendirici (Varsayılan Ağ Geçidi ) 10.0.0.1 olarak ekledik.
Bundan sonra ; Başlat/ Denetim Masası/ Ağ Bağlantıları/Yerel Ağ Bağlantısından açılan pencerede özellikleri seçtikten sonra TCP/IP yi üzerinden kendi bilgisayarımızın IP’sini 10.0.0.5 , alt ağ maskesini 255.255.255.0 , ağ geçidini 10.0.0.1 olarak ayarladık.
DHCP sunucusunuYönetten/ DHCP penceresi açılır. Adres havuzunu tıkladığımızda başlangıç bitiş IPleri ve dışarda bırakılan IPleri görebildik.
Ayırmayı sağ tıklayıp, Yeni Ayırma ile
IP adresi : 10.0.0.10 Make adresi : fbfbfbfbfbfb yazdık.